
Trầm cảm vị thành niên, vấn đề cha mẹ luôn quan tâm
Theo báo cáo mới nhất của UNICEF, cứ 7 trẻ thì có hơn 1 trẻ vị thành niên từ 10-19 tuổi trên toàn cầu đã bị chẩn đoán mắc rối loạn tâm thần. Mỗi năm, có gần 46.000 trẻ vị thành niên tử vong do tự tử, trở thành 1 trong 5 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhóm tuổi này.
Tại Việt Nam, tình trạng tự tử ở tuổi vị thành niên cũng đang ngày càng gia tăng nhưng người lớn, các bậc phụ huynh chưa biết cách nhận diện, hỗ trợ và can thiệp.
Nguyên nhân dẫn đến tự tử ở lứa tuổi này phần lớn là do hội chứng trầm cảm. Đây là vấn đề hay gặp và phổ biến trong giai đoạn phát triển trẻ vị thành niên, cha mẹ rất nên tìm hiểu để có kiến thức hỗ trợ con.
Trầm cảm vị thành niên là gì?
Trầm buồn là một phản ứng cảm xúc tự nhiên của con người trong cuộc sống. Trạng thái cảm xúc này trở thành bệnh lý gọi là rối loạn trầm cảm, khi biểu hiện trầm trọng, kéo dài ít nhất hai tuần và ảnh hưởng rõ rệt đến các hoạt động sinh hoạt, học tập và lao động hàng ngày.
Rối loạn trầm cảm là một rối loạn phổ biến ở lứa tuổi vị thành niên. Tỷ lệ thường gặp từ 3- 8%. Rối loạn này gặp ở trẻ gái nhiều hơn trẻ trai với tỷ lệ 3:1, đặc biệt nguy cơ cao gặp ở trẻ nữ dậy thì sớm.
Nguyên nhân của trầm cảm vị thành niên
Trầm cảm vị thành niên do rất nhiều nguyên nhân gây nên. Tuy nhiên có một số nguyên nhân chính, đó là:
- Do yếu tố di truyền :
Nhiều nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra khoảng 40% trẻ trầm cảm có liên quan đến ADN; trẻ có bố mẹ hoặc người than trong gia đình bị trầm cảm thì khả năng trẻ bị chứng bệnh này cao gấp 3 lần so với trẻ khác.
- Do yếu tố môi trường:
Trẻ em thường học hỏi và bắt chước rất nhanh. Nếu không có người định hướng những suy nghĩ cho trẻ thì trẻ dễ dàng trở thành bản sao của người khác. Như ở nhà có bố hoặc mẹ mắc bệnh lý trầm cảm, việc sinh hoạt hàng ngày với người mạng bệnh sẽ dễ làm cho trẻ mắc bệnh hơn. Trẻ sẽ không nghĩ việc bố mẹ ít nói, ít giao tiếp xã hội, trầm tư… là điều bất thường. Đây là môi trường không tốt trong việc hình thành tính cách, hành vi của trẻ.
- Do những chấn thương về tâm lý:
Khi có những chấn động về tâm lý như mất đi người thân yêu nhất, thất bại trong học tập, bị lạm dụng tình dục, trẻ sẽ có những biểu hiện tâm lý bất thường như trở nên khép mình, luôn lo lắng sợ hãi, ít hoặc không giao tiếp với thế giới bên ngoài. Nếu không được đối thoại, định hướng tâm lý, trẻ rất dễ có những suy nghĩ tiêu cực dẫn đến trầm cảm.
- Do áp lực học tập:
Với trẻ em, để phát triển toàn diện thì cần cân bằng các hoạt động học tập và vui chơi, vận động thể chất. Nhưng thực tế hiện nay, rất nhiều trẻ đang phải chịu những áp lực học tập rất lớn, không chỉ từ nhà trường mà còn từ bố mẹ, luôn áp đặt cho trẻ những mục tiêu quá cao, thời gian học nhiều lấn chiếm hết thời gian vui chơi. Khi trẻ đạt kết quả không như kỳ vọng, bố mẹ tỏ thái độ thất vọng, tức giận. Điều đó khiến trẻ mất tự tin về bản thân, cảm thấy xấu hổ, thất bại. tự ti. Đó là những cảm xúc tiêu cực, là nguyên nhân phổ biến gây ra trầm cảm ở trẻ vị thành niên.
- Do bạo lực học đường:
Khi đi học, trẻ bị bạn bè bắt nạt nhưng không thể nói với ai hoặc bản thân trẻ luôn cố gắng giấu đi những vấn đề của mình. Thêm vào đó, việc thờ ơ, thiếu quan tâm của các bậc phụ huynh khiến trẻ có cảm giác lẻ loi, bị bỏ rơi, mất niềm tin vào cuộc sống, khép mình, nhút nhát, ảnh hưởng nhiều đến giao tiếp của trẻ sau này.
Các dấu hiệu nhận biết trầm cảm ở trẻ vị thành niên
– Trẻ cảm thấy buồn rầu, hay trống rỗng; hoặc giận dữ, cáu kỉnh, thất vọng chỉ với những vấn đề rất nhỏ.
– Biểu hiện mệt mỏi: Mất hứng thú hoặc niềm vui với các hoạt động yêu thích trước đây
– Trẻ suy nghĩ bi quan về tương lai, cảm thấy vô vọng
– Trẻ hay lo lắng, dễ kích động hoặc bồn chồn
– Trẻ giảm tự tin, đánh giá thấp về bản thân, có cảm giác vô dụng hoặc mặc cảm, cảm giác có tội.
– Trẻ khó suy nghĩ, suy nghĩ chậm chạp; khó tập trung, khó đưa ra quyết định và ghi nhớ mọi thứ.
– Trẻ rối loạn giấc ngủ: Không thể ngủ, hoặc ngược lại ngủ quá nhiều;
– Bất thường ăn uống: Ăn quá nhiều hoặc không muốn ăn;
– Trẻ có suy nghĩ về cái chết, ý nghĩ tự tử, cố gắng tự tử hoặc tự tử
– Ngoài ra, có thể kèm theo các triệu chứng cơ thể không giải thích được như đau lưng hoặc đau đầu, đau bụng…
Đối với trẻ vị thành niên có bệnh trầm cảm, các triệu chứng trên có thể bị ẩn nấp, khó nhận ra. Thay vào đó, trẻ hay có xu hướng chống đối, không chịu lắng nghe và tiếp nhận các ý kiến từ mọi người. Trẻ sẽ có những hành vi phản kháng lại những hành động mà cha mẹ đề cập đến, luôn có cảm giác đề phòng mà muốn xa lánh với tất cả mọi người. Đặc biệt khi trẻ cảm thấy bị tấn công bằng lời nói, hành động, cử chỉ thì sẽ có hiện tượng nổi loạn, muốn phản kháng lại và ngừng tiếp nhận thông tin. Biểu hiện đó khiến trẻ bị hiểu lầm là “sự nổi loạn của lứa tuổi ẩm ương”.
Nhận biết những dấu hiệu này và sớm tìm ra giải phải để hỗ trợ con kịp thời đang là mối quan tâm nhất của người lớn, các bậc phụ huynh ngày nay.
Kết nối với chúng tôi để có thể hiểu hơn về những biểu hiện, vấn đề mà bạn nhận thấy ở con và cùng tìm ra giải pháp giúp con thoát khỏi những điều mà con đang gặp phải.
Email : thehealingcoach@gmail.com
Hotline tư vấn : 0979.302.479 – 0917.757.387